Het is weer bijna december, een maand waarin de meesten van jullie wegdromen over chocoladeletters, pakjes in de schoenen, kerstversiering en champagnekurken die wegvliegen. Voor mij is het anders, ik heb dat vroeger nooit meegemaakt. Mijn ouders vierden geen Sinterklaas, we deden niet aan kerst, vuurwerk was verboden en zelfs buiten alle feestdagen om, was er ook op mijn verjaardag nooit een cadeau. Ik ben opgegroeid in een gezin van Jehovah’s Getuigen.
Voor wie het nog niet weet, Jehovah’s Getuigen creëren een geïsoleerde omgeving waar je als kind volledig buiten de werkelijkheid staat. Omgaan met mensen buiten de religie wordt ten strengste afgeraden en gedachten die niet in lijn zijn met de religie worden er bijna letterlijk uitgeslagen. Er is geen ruimte voor een eigen mening, dat leer je dan ook al snel af. Althans, om die uit te spreken dan. Je hebt wel een eigen mening, maar je mag er niet over praten. Mocht je willen weten wat je moet doen om van een kind een wandelende tijdbom te maken, dit is de manier.
Als je opgroeit in deze sekte, en ja, zo durf ik het nu te noemen, dan heb je twee keuzes. Je conformeert jezelf aan de ‘BORG’ (hun website is JW.ORG en de Borg is een buitenaards ras met een collectief geheugen uit Star Trek), of je stapt eruit. Conformeren staat niet per definitie gelijk aan geloven in de religie. Er zijn genoeg personen in die religie die niet geloven, ze zijn gewoon bang. Ze zijn erin opgevoed, het is het enige dat ze kennen. En ze willen niet alles kwijtraken, dus doen ze maar alsof. En terwijl ze actief de poppenkast meespelen, voeden ze hun kinderen op zoals zijzelf zijn opgevoed. In angst en onderdrukking. Tussendoor spreken ze anderen aan op het overtreden van fouten die ze zelf dagelijks maken. Het is één grote hypocriete hel, maar ze zijn zo blind geworden van jarenlang liegen tegen zichzelf, dat ze weigeren te erkennen dat ze in de Matrix zitten.
Het eruit stappen is misschien nog lastiger. Ik noem dit de resetknop. Terug naar fabrieksinstellingen. Je neemt afscheid van alles wat je lief is en je begint helemaal opnieuw. Je oude vrienden bestaan niet meer. Zelfs je familie is niet echt je familie meer. Je snijdt het onzichtbare touw door, wat niet veel meer was dan een illusie, maar het laatste beetje verbintenis is daarmee definitief voorbij. Je wordt wakker in een wereld die je niet kent. De keuzes die je tot op dat moment hebt gemaakt zijn die van anderen. Er is geen enkele gedachte in je hoofd die niet is beïnvloed. Je voelt jezelf naakt, leeg. En je moet jaren inhalen, jezelf opnieuw vormen. Je eigen identiteit ontdekken. Wie ben ik? Wat wil ik? Waar sta ik voor?
Het is nu zo’n veertien jaar geleden dat ik op de resetknop heb gedrukt.
Toen ik vanmiddag klaar was met werken, liet ik het bad vollopen en gooide er een stukje rode geurzeep in. Ik schonk een wodka in om te vieren dat het maandag was en liet mezelf na enkele minuten langzaam omarmen door het warme water. Het idee was dat ik lekker onderuit ging liggen, dromen over keuzes die ik moest maken voor mijn boek. Ik moet mijn antagonist een wat sterkere drijfveer geven en mijn protagonist kan ook nog wel wat concreter worden. Het ultieme rustmoment is wanneer ik mijzelf helemaal onderuit laat glijden. Precies tot het moment dat het warme water mijn oogleden bedekt, maar dat ik nog net kan ademen. Ik vraag mij wel eens af of anderen dat ook doen. Met mijn ademhaling zweef ik licht op en neer, net als een duiker die met zijn zuurstoftank zijn hoogte bepaald. Even met mijn hoofd naar links, even naar rechts, en beide oren laten een plopgeluid horen en het water loopt langzaam naar binnen.
Alleen vandaag kwamen de ideeën voor mijn boek niet op gang. Het ploppen associeerde ik ineens met oud & nieuw. December staat weer voor de deur. De herinneringen komen weer naar boven. Normaal is dit een periode waarin iedereen al in de kerstsfeer zit, maar dit jaar is het anders. Corona. Alsof iedereen dit jaar de kerst viert zoals ik het gewend ben. Zonder familie en vrienden. Kleinschalig. Misschien doe je het wel, maar het gevoel is er niet.
Vlak bij mijn voeten in bad voel ik het rode stukje geurzeep. Normaal heb ik van die bruisbubbels, maar deze lost niet vanzelf op. Ik wrijf ermee over mijn lichaam en onder water laat het een gladde substantie achter op mijn been. Boven het water lacht een rode streep naar me en voor de grap schrap ik ermee over mijn pols. Druppels bloed druipen naar beneden. Net echt. Het symboliseert een gevoel uit het verleden en ik besluit dat ik dit ergens in mijn boek ga verwerken. Ik heb een wereld achter mij gelaten en creëer mijn eigen nieuwe wereld. Een wereld waar ik de schepper ben, eentje die echt bestaat. Ik kan alles vormen naar hoe en wat ik wil. Waar de protagonist volledig verknipt is en waar de antagonist met puzzelstukjes gooit. Een mysterie waarin persoonlijke en verzonnen emoties zichzelf langzaam beginnen te vormen in de teksten die ik schrijf.
Terwijl het bad leegloopt en ik op bed opdroog met een handdoek om me heen, besluit ik dat ik dit met jullie wil delen. Een persoonlijk stukje van mijzelf. Soms is non-fictie ook mooi om op papier te zetten. We gaan een aparte maand tegemoet. Voor mij niet veel anders dan ik gewend ben, maar jullie voelen het op een manier die voor mij normaal is. Een beetje onwennig, leeg en tegelijkertijd vol van emoties. Alleen.
Deze sekte is inderdaad ‘erg’. Velen worden geïndoctrineerd opgevoed. En voor velen is het dan moeilijk om er echt helemaal uit te komen. Sterk dat je het gedaan hebt. Want de prijs is hoog syerkte.
Ik ben er stil van. Het is schitterend verwoord. Dankjewel dat je dit met ons wil delen. Velen mensen kennen de Jehova’s alleen maar als irritante mensen aan de deur die je God willen opdringen. Nooit geweten dat het zo’n hersenspoelende sekte is.
Wauw erg mooi van uit het hart geschreven, complimenten ?. De moeilijkste stappen zorgen voor de grootste voorsprong.
Heerlijk zo’n bad ik mis dat. Deed vroeger exact hetzelfde. Onder water voelde ik mij afgesloten van de rest van de wereld waar ik toen niet wilde zijn. Ondanks alles hoop ik dat iedereen een beetje een fijne kerst mag vieren.
Ik lees de pijn uit je verleden terug in je woorden. Ik hoop dat je trots bent op jezelf, over waar je nu staat en gelukkig kan zijn met jezelf. Je verdiend dat!
Ik denk dat als je hier een boek over schrijft, veel mensen kan helpen. Niet alleen diegene die bij de Jehova’s horen, maar vele andere die opgesloten zitten in een soortgelijke situatie. Een hele dikke pluim en een virtuele knuffel!
Ik heb jarenlang een prachtige vriendschap gehad met een vrouw die op de randjes liep van Jehova’s getuige. Een fantastische vrouw, beleerd, intelligent en geïnteresseerd in alles om haar heen. Nooit nam zij contact met mij op, dat was een stap te ver maar ik koester de jaren dat we van elkaar hebben geleerd en elkaar waardeerden ondanks onze enorme verschillen. Ik vind het heel knap dat je eruit bent gestapt en begrijp maar een klein beetje hoe heftig dit altijd zijn effect op je zal hebben in je leven. Geloof in je zelf, waar je ook voor komt te staan, je we kennen elkaar eigenlijk niet en toch weet ik dat je een prachtig slim wijf bent. Liefs Karin
Lieve Lara,
Dat je talent hebt wist ik al, maar zo kwetsbaar heb nog niet eerder bij je gezien.
Ik vind het prachtig.
Probeer niet te veel na te denken over de technische zaken, schrijf vanuit je mooie ziel en je zal oogsten.
Ik wens je een mooie decembermaand, net zoals alle ander maanden van het jaar.
Liefs, Erica van Dooren (Erica schrijft)
Terwijl ik het (natuurlijk) niet helemaal met je eens bent en het soms een beetje eenzijdig negatief vind, vind ik het bijzonder goed geschreven, dat belooft voor je andere schrijfselen.
Sowieso denk ik dat het voor elke JG die eruit stapt anders is. Ook de opvoeding is anders. Als ik naar mijn neefjes en nichtje kijk (waarvan er nog maar één JG is, of althans teruggegaan is) dan vind ik het zielig als ik de verhalen hoor van hoe zij zijn opgevoed (ik was namelijk te klein om het me te herinneren), maar ik ken gelukkig ook JG die vrij “normaal” zijn opgevoed. Er is nu ook een hele generatie opgestaan die net iets meer zelfstandig is, als dat natuurlijk mogelijk is in een high control group.
Het is natuurlijk wel zo dat je al je vrienden en familie verliest die erin zitten als je eruit stapt. Van vrienden kan ik dat nog snappen, maar van familie zal ik dat nooit snappen. Ik kan me niet voorstellen ooit mijn eigen familie te verloochenen omdat ze anders denken dan ik, en ik kan niet geloven dat een God dat van mij zou verlangen.
Het is wel grappig dat we er altijd in zekere mate blijven aanhangen… Ook voor mij is het inmiddels veertien jaar geleden en nog steeds lees ik met veel interesse de verhalen errond.